Namen van partners en kinderen
Namen van partners en kinderen zijn in Oeganda vaak heel verschillend van elkaar. Dat komt omdat een man meerdere vrouwen mag trouwen en kinderen niet vernoemd worden naar hun ouders.
Hoewel de meeste inwoners van noord Oeganda tot het Christelijk geloof zijn bekeerd is het traditioneel trouwen (niet in de kerk) van meerdere vrouwen volgens de eigen cultuur nog steeds toegestaan. Het hebben van meer vrouwen geeft ook meer status aan een man. Hoe meer vrouwen een man kan onderhouden, hoe invloedrijker hij wordt binnen de gemeenschap. Vrouwen trekken in bij de familie van de man. Vrouwen hebben weinig rechten. De man kan de vrouw zonder enige compensatie terugsturen naar haar eigen familie. De vrouw kan ook bij de man weglopen of scheiden, maar dan moet de bruidsschat die de familie van de man betaald heeft voor de vrouw, door de familie van de vrouw terugbetaald worden.
Het hebben van twee vrouwen betekend ook twee huisjes, twee stukjes land om voedsel op te verbouwen, enz. Dan om de week bij één van de vrouwen slapen. Drie vrouwen, drie huisjes, enz.
Kinderen worden niet vernoemd naar hun ouders. De achternaam van de kinderen heeft een betekenis die te maken heeft met de situatie op het moment dat ze geboren worden. Situaties als:
- Onder welke omstandigheden wordt het kind geboren?
- Hoe wordt het kind geboren?
- Hoe zijn op dat moment familierelaties?
Etc.
Iedereen in de familie mag het kind een naam geven en de ouders moeten dan een keuze maken. Als partners het niet eens kunnen worden over een aangedragen naam dan wordt het de naam die de moeder kiest. Want aan haar wordt immers altijd gevraagd "Hoe heet je kind?"
De achternamen van een jongen beginnen meestal met een “O“, die van een meisje met een “A”. Enige voorbeelden van achternamen zijn:
Labong - Iemand in de familie mag de moeder niet.
Opiyo - Is de eerste jongen van een tweeling. Apiyo voor een meisje.
Ochen - Is de tweede van een tweeling.
Okello - Is de jongen die na de tweeling geboren wordt.
Odong - Is de tweede jongen die na de tweeling geboren wordt.
Oola - Is de derde jongen die na een tweeling geboren wordt.
Odoch - Als de voeten het eerst komen bij de geboorte.
Piloyo - Er waren bij de geboorte grote familieproblemen.
Otimango - Wat kan ik eraan doen? Als een vrouw b.v. alleen dochters baart.
Ober - Eén van de familieleden is erg goed en wordt dan vernoemd.
Ogen Rwot - Ik vertrouw op de heer.
Onen - We zullen wel zien.
Lubanga Kene - God weet.
Ouma - Geboren met het hoofdje eerst, maar het gezicht naar beneden Nyeko - De moeder of in de familie is jaloersheid.
Ojok - Geboren met afwijking b.v. een hazenlip, kromme benen, drie tepels, etc. Ochiro - Ik zal het allemaal verdragen.
Orach - Vader, moeder of oma zijn slecht.
Watmon - Geboren in een gespleten familie.
Oweka - Alleen gelaten door je partner of familie.
Okumu - Zwanger direct na het eerste kind. Moeder weet niet dat ze zwanger is omdat de menstruatie niet opnieuw opstart.
Okot - Geboren als het regent of als de navelstreng grijs van kleur is.
Otim - Geboren in de plaats geboren waar de vader werkt of in het bos.